Cơ hội kinh doanh online là dành cho tất cả mọi người, ai cũng có thể tiếp cận và bắt đầu được với nó, nhưng việc có thành công hay không lại phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố khác nhau.

Về quy mô và nguồn vốn thì với sự hỗ trợ mạnh mẽ từ Internet và công nghệ hiện nay thì hầu như “cỡ nào cũng chơi được”.

Nhưng để tránh việc bị ảo tưởng từ việc dễ làm giàu từ kinh doanh online thì ở bài viết dưới đây mình sẽ giúp bạn có cái nhìn khách quan hơn khi kinh doanh online ở Việt Nam hiện tại và vạch trần mọi thứ mà mình tin bạn sẽ bị “não lòng” khi biết được, nhưng biết trước sẽ “đỡ đau” hơn khi chính bạn sẽ là nhân vật chính ở trong đó.

Tình hình về cơ hội kinh doanh online ở Việt Nam

Thị trường kinh doanh online tại Việt Nam đang ngày càng trở nên sôi động và hứa hẹn nhiều cơ hội phát triển.

Việt Nam là một trong những nước có tỉ lệ người dùng Internet tăng nhanh nhất khu vực Đông Nam Á, với gần 80% dân số sử dụng Internet. Điều này tạo ra một cơ sở lớn cho việc phát triển kinh doanh online, khi mà người tiêu dùng ngày càng quen thuộc và ưa chuộng mua sắm trực tuyến.

Thống kê gần đây cho thấy quy mô thị trường bán hàng online ở Việt Nam đang gia tăng đáng kể.

Tính đến quý I năm 2023, Việt Nam có khoảng 59-62 triệu người tiêu dùng mua sắm trực tuyến và giá trị mua sắm mỗi người ước đạt khoảng 300-320 USD và con số này vẫn đang không ngừng tăng lên.

Các sàn thương mại điện tử như Shopee, Tiktok Shop, Lazada, Tiki, và Sendo đóng vai trò quan trọng trong việc kết nối người mua và người bán, tạo ra một môi trường thuận lợi cho hoạt động kinh doanh/bán hàng online.

Dưới đây sẽ là một vài ngành hàng thuộc top mà bạn có thể tham khảo:

1. Thời trang và phụ kiện: Ngành thời trang online đang trở thành một trong những lĩnh vực phát triển nhanh nhất, với những doanh nghiệp đã có thương hiệu thời trang nổi tiếng thì đây là một cơ hội hấp dẫn để mở ra cửa hàng trực tuyến và cung cấp các sản phẩm thời trang đa dạng, phù hợp với xu hướng thị trường. Đây cũng là ngách đi lý tưởng cho những bạn có niềm đam mê và có kiến thức về thời trang mà lại có máu kinh doanh nhưng ngại chi phí cho mặt bằng và nhân sự.
2. Đồ điện tử và công nghệ: Với sự phổ biến của các sản phẩm công nghệ, ngành hàng điện tử và công nghệ đang có tiềm năng lớn. Việc bán hàng trực tuyến các sản phẩm như điện thoại di động, máy tính bảng, laptop, và thiết bị điện tử gia dụng mang lại nhiều lợi ích và thu hút sự quan tâm của người tiêu dùng.
3. Mẹ và bé: Ngành hàng mẹ và bé luôn là một lĩnh vực kinh doanh ổn định. Việc cung cấp các sản phẩm như quần áo, đồ chơi, đồ dùng cho mẹ và bé thông qua kênh bán hàng online có thể thu hút một lượng khách hàng đáng kể.
4. Thực phẩm và đồ uống: Ngành hàng thực phẩm và đồ uống cũng là một lĩnh vực kinh doanh tiềm năng. Việc bán các sản phẩm thực phẩm tươi sống, đồ uống và các sản phẩm đặc sản trực tuyến có thể thu hút sự quan tâm của người tiêu dùng quan tâm đến chất lượng và sự thuận tiện. Cùng với kinh doanh sản phẩm mẹ và bé thì đây là ngành kinh doanh online mà các bà mẹ bỉm sữa luôn lựa chọn hàng đầu khi chọn dấn thân vào con đường kinh doanh online vì những sản phẩm này các bà mẹ có khá nhiều trải nghiệm thực tế trước khi bắt đầu kinh doanh.
5. Du lịch và dịch vụ: Với sự phát triển của ngành du lịch và nhu cầu giải trí, kinh doanh online trong lĩnh vực này cũng đang có tiềm năng phát triển. Việc cung cấp các dịch vụ đặt phòng khách sạn, vé máy bay, tour du lịch, và các dịch vụ giải trí trực tuyến giúp nâng cao trải nghiệm của khách hàng và thu hút sự quan tâm của họ.
6. Sức khỏe và làm đẹp: trong xã hội ngày càng xem trọng về “cái nhìn đầu tiên” thì lĩnh vực sức khỏe và làm đẹp cũng đang thu hút sự quan tâm ngày càng tăng của người tiêu dùng. Việc bán các sản phẩm chăm sóc da, trang điểm, thực phẩm chức năng, và các dịch vụ chăm sóc sức khỏe trực tuyến có thể tạo ra cơ hội kinh doanh hấp dẫn.

Các ngành hàng trên chỉ là một số ví dụ về cơ hội kinh doanh online ở Việt Nam. Thực tế là có rất nhiều ngành hàng khác nhau mà người mới bắt đầu có thể khám phá và tận dụng. Quan trọng nhất là bạn phải hiểu rõ nhu cầu của thị trường và tìm hiểu về cách tiếp cận khách hàng một cách hiệu quả.

3 mô hình kinh doanh online dành cho người mới

Như mình đã có chia sẻ ở phần mở đầu ở hiện tại thì việc kinh doanh online đang gần như là “chào đón” với mọi người với nhiều nguồn vốn khác nhau.

Vốn nhỏ hay thậm chí không có vốn vẫn sẽ có các mô hình phù hợp và dưới đây sẽ là 3 mô hình mà bạn có thể tham khảo (mình sẽ đi từ không cần vốn, vốn ít và cho đến vốn nhiều).

Affiliate Marketing (không cần vốn)

Thuật ngữ về Affiliate Marketing đã quá là phổ biến trong nhiều năm trở lại đây và đặc biệt được biết đến với cái tên là mô hình kinh doanh online không cần vốn.

Nghĩa là bạn sẽ không cần vốn để nhập hàng, tồn kho hay vận chuyển, bạn chỉ cần chọn lựa nhà cung cấp có sản phẩm phù hợp, đăng ký và nhận đường link đặc biệt, bạn sẽ lấy link đó đi quảng bá trên các kênh và nền tảng phồ biến hiện nay, chỉ cần có khách hàng click vào link mua hàng là bạn sẽ nhận được hoa hồng tương ứng.

Về mặt lợi ích của hình thức này sẽ có như sau:

• Không cần sản phẩm riêng: Khi tham gia affiliate marketing, bạn không cần phải tạo ra sản phẩm hoặc dịch vụ riêng. Thay vào đó, bạn có thể tận dụng danh mục sản phẩm sẵn có của người bán, sử dụng và trải nghiệm thử rồi đưa ra đánh giá của bạn cho sản phẩm hoặc dịch vụ đó và giới thiệu đến với khách hàng tiềm năng.
• Thu nhập thụ động: Cứ theo cơ chế khách hàng click vào link mua hàng là bạn nhận được hoa hồng thì khi bạn có được 1 kênh giúp bạn tự động từ khâu tiếp cận, thu hút cho đến thuyết phục mua hàng thì thu nhập thụ động là sẽ có (quan trọng là kéo dài được bao lâu thì cần phải tối ưu nhiều).
• Không cần quản lý đơn hàng và dịch vụ sau bán hàng: Bạn không cần “khổ tâm” trong khâu này vì đây là công việc thuộc trách nhiệm của người bán. Điều này giúp bạn tối ưu thời gian làm việc và tập trung vào việc đẩy số nhiều hơn.

Hầu như mọi nhà bán hàng, sàn thương mại điện tử hiện nay đều có hình thức affiliate marketing, nhưng ở Việt Nam hiện tại mình chỉ làm qua Tiktok Shop (thật ra là vợ mình làm là nhiều) và mình thấy kênh này là ổn nếu bạn lựa chọn.

Dropshipping (vốn ít)

Dropshipping là một mô hình kinh doanh online phổ biến, đặc biệt phù hợp cho người mới bắt đầu không có quá nhiều vốn.

Cũng giống với affiliate marketing thì dropshipping bạn cũng không cần phải nhập hàng, tồn kho hay vận chuyển mà mọi khâu đó đều sẽ có nhà cung cấp lo cho bạn.

Nhưng sẽ khác ở chỗ là bạn cần phải cọc trước một phần giá trị đơn hàng (theo giá bán từ nhà cung cấp) và khi khách hàng mua, thanh toán xong (theo giá bán cao hơn mà bạn đặt trên các kênh) thì phần chênh lệch sẽ là lợi nhuận của bạn.

Về mặt lợi thế thì cũng tương tự với affiliate marketing và bạn cũng cần phải tìm kiếm nhà cung cấp đáng tin cậy để đảm bảo về chất lượng sản phẩm và dịch vụ để vừa đáp ứng tốt nhu cầu khách hàng và vừa không để phần thiệt về mình.

Sàn thương mại điện tử (vốn nhiều)

Thật ra với mình thì sẽ không có con số chính xác nhưng sẽ cần phải trên 50 triệu và đây chỉ là vốn dành cho những bạn đã có sẵn nguồn hàng giá tốt, và đã có mặt bằng hoặc kho chứa.

Nói về các sàn thương mại điện tử thì hiện tại đang là cuộc đua khá thú vị giữa những Shopee, Tiktok Shop, Lazada, Tiki, trong đó Tiktok Shop cho thấy sự bứt phá cực kỳ ấn tượng khi mà chỉ mới ra mắt ở Việt Nam gần 2 năm (hiện đang đứng top 2 sau Shopee).

• Tiktok Shop: Đây là một sàn thương mại điện tử mới được phát triển từ nền tảng mạng xã hội TikTok. Người dùng TikTok có thể tạo và quảng cáo sản phẩm trên Tiktok Shop và kết nối trực tiếp với khách hàng thông qua ứng dụng TikTok. Điều này tạo ra một cơ hội lớn cho các doanh nghiệp nhỏ và người mới bắt đầu kinh doanh online để tiếp cận và tăng cường sự hiện diện của họ trên nền tảng mạng xã hội phổ biến này.
• Shopee: Nếu như nói Tiktok Shop là “đứa trẻ mới sinh” thì Shopee là một “anh lớn” trong những sàn thương mại điện tử tại Việt Nam và khu vực Đông Nam Á. Shopee cung cấp một nền tảng toàn diện cho người bán và mua hàng, với hàng ngàn danh mục sản phẩm khác nhau. Sản phẩm có thể được tìm kiếm, so sánh giá và mua hàng trực tuyến thông qua ứng dụng di động hoặc trang web của Shopee. Sự phát triển mạnh mẽ của Shopee đã tạo ra nhiều cơ hội kinh doanh cho người mới và doanh nghiệp nhỏ trong việc tiếp cận thị trường trực tuyến rộng lớn.

Còn lại những cái tên khác như Lazada hay Tiki thì mình sẽ không nói đến, bởi nó cũng tương tự như Shopee.

Mình chỉ có lời khuyên là đừng phụ thuộc quá nhiều vào 1 sàn nào cả mà nên tận dụng đa sàn càng tốt và mỗi sàn sẽ là mỗi cơ chế khác nhau mà bạn cần phải nghiên cứu nhiều để tối ưu phù hợp.

Những thách thức sẽ đối mặt khi kinh doanh online giai đoạn này

Đây chính là phần mà mình đã nói sẽ làm bạn “nhụt chí” nhất khi biết được, nhưng buộc bạn phải biết để thay đổi và tồn tại được trên thương trường đầy sóng gió như hiện nay.

Vấn đề về cạnh tranh

Ngách càng ngon thì sẽ càng cạnh tranh lớn và thậm chí nếu bạn là người đi đầu thì việc đối thủ gia tăng chỉ là chuyện sớm muộn.

Thậm chí bạn là 1 thiên thần, không muốn rắc rối nên hoàn toàn cạnh tranh trong sạch, nhưng đối thủ sẽ có nhiều dạng và các dạng kiểu “ác quỷ” đủ mọi chiêu trò nhằm hạ bệ bạn là càng nhiều vô số kể nếu bạn đang kinh doanh ngon ở trong thị trường.

Chính vì vậy, ngoài việc hiển nhiên là chuẩn bị tinh thần thì bạn cần phải phòng hờ trước mọi rủi ro sẽ đến với những kế hoạch về xây dựng thương hiệu, về giá, chất lượng sản phẩm/dịch vụ, chiến lược marketing online, thậm chí là sẽ cần đến cả các chiến lược xử lý khủng hoảng truyền thông.

Những vấn đề gặp phải khi bán hàng online

Giao hàng và vận chuyển

Trong kinh doanh online, quy trình giao hàng và vận chuyển đóng vai trò quan trọng để đảm bảo tăng được trải nghiệm mua của khách hàng, tăng được vòng đời của 1 khách hàng.

Tuy nhiên, thì khâu giao vận luôn là 1 thách thức với mọi nhà bán hàng hiện nay, chẳng hạn như:

• Đối với các doanh nghiệp nhỏ, việc tìm kiếm đối tác vận chuyển đáng tin cậy và chi phí hợp lý có thể gây khó khăn.
• Quản lý kho hàng hiệu quả để đảm bảo sẵn sàng giao hàng nhanh chóng và tránh tình trạng thiếu hụt hoặc quá tồn kho.
• Đảm bảo đóng gói sản phẩm cẩn thận để tránh hư hỏng trong quá trình vận chuyển.

Quản lý đơn hàng và dịch vụ khách hàng

Trong kinh doanh online, quản lý đơn hàng hiệu quả là rất quan trọng để đảm bảo sự hài lòng của khách hàng. Một số vấn đề có thể gặp phải bao gồm:

• Xử lý đơn hàng đúng hẹn và đảm bảo tính chính xác của thông tin đơn hàng.
• Đáp ứng nhanh chóng và chuyên nghiệp đối với các yêu cầu dịch vụ khách hàng và thắc mắc.
• Quản lý hoàn trả và đổi trả hàng một cách linh hoạt và công bằng.

Hạn chế về kỹ năng marketing online

Có 1 sự thật nói ra thì sợ bạn đau lòng nhưng phần lớn các bạn trái ngành chuyển qua kinh doanh online hiện nay đều đang khá yếu về marketing online, dẫn đến tình trạng đến thì nhiều và đi thì lại càng nhiều hơn :)).

Giải thích dễ hiểu để bạn thấy được tầm quan trọng, con người hiện nay đều đang phụ thuộc cực kỳ nhiều vào internet và công nghệ mỗi ngày, món ăn tinh thần về các nền tảng mạng xã hội lại không thể nào thiếu được, đây chính là hiện hữu của những vị khách hàng tiềm năng mà bạn cần phải tiếp cận được.

Quá trình xây các kênh online, tiếp cận và thuyết phục mua hàng sẽ được gọi là marketing online, rộng hơn thì sẽ có Digital Marketing và chung quy sẽ là Marketing.

Nó sẽ cực kỳ mơ hồ và dễ nản nếu bạn không tìm được đích đến cuối cùng và con đường để đi đến được đích đến đó, cho nên hãy bắt đầu từ việc lựa chọn được nền tảng phù hợp với mục tiêu kinh doanh của bạn, tìm cách xây và phát triển kênh trên nền tảng đó, cứ như vậy thì bạn sẽ đi xa hơn rất nhiều trên con đường khởi nghiệp đầy gian nan này.

Tổng kết

Bản thân mình cũng đang kinh doanh và bài viết trên là 1 phần kinh nghiệm mình muốn chia sẻ đến với những bạn cũng đang có “máu liều” như mình.

Hiển nhiên thì vẫn còn khá nhiều thứ mình muốn chia sẻ nhưng trong 1 bài viết thế này thì khó mà để chia sẻ hết được.

Mình sẽ hẹn ở 1 bài viết khác và hãy nhớ bên cạnh những cơ hội ngon ăn thì luôn tồn tại rất nhiều rủi ro và dù cho bạn lựa chọn hướng đi nào thì cần phải trau dồi không ngừng các kiến thức về thị trường, đối thủ cạnh tranh, các xu hướng mới.

Chúc bạn sớm thành công!